سنّت صالحه :: راهیان ظهور

امیرمومنان علی(علیه السلام) در نامه به مالک اشتر فرمودند: هیچگاه سنت صالحه ای را که پیشینیان بنیان گذاشته اند نقض نکن و پیامبر گرامی اسلام (صلوات الله علیه) و اهل البیت (علیهاسلام) در مواجهه با مصنوعات دیگران و حتی در دوران جاهلی، چهار نوع مواجهه داشتند:

1- پذیرش.

2- رد مانند.

3- پذیرش همراه با اصلاح.

4- تاسیس

از جمله عوامل مهمی که به اشتغال منجر میگردد، عزیز و گرامی داشتن تولیدکنندگان است. تا زمانیکه در جامعه، تولید کننده ارج و قربی نداشته باشد امیدی به ایجاد اشتغال نمیتوان داشت. علی (علیه السلام) با توجه به اهمیت صاحبان صنایع میفرمایند:

«و کار سایر طبقات (سپاهیان، کشاورزان، قضات، عاملان و نویسندگان) استوار نشود جز با بازرگانان و صنعتگران که جمع میشوند و با سودی که بدست میآرند، بازارها را بر پا میدارند، و کار مردم را کفایت میکنند، در آنچه که دیگران مانند آن نتوانند.»

از همین روی توصیه به رعایت جایگاه آنها دارند و میفرمایند:

«و دیگر اینکه نیکی به بازرگانان و صنعتگران را بر خود بپذیر، و سفارش کردن به نیکویی درباره آنان را به عهده گیر، چه آنان که در شهر و ثابت هستند و چه آنکه با مال خود از این سو بدان سو رود و با دسترنج خود کسب کند؛ آنان مایه منفعتند و پدیدآورندگان وسایل مورد نیاز و آسایش و آورنده آن از جاهای دوردست و دشوار، در بیابان و دریا و دشت و کوهسار، جایی که مردم در آنجا گرد نیایند و در رفتن به آنجا دلیری ننمایند.»

راهبردهای تحقق عدالت اقتصادی در نهج البلاغه:

1- تحقق عدالت در مبدا :

- ایجاد فرصت برابر برای بالفعل کردن حقوق برای همگان.

2- تحقق عدالت در مرحله فرآیندها :

- وضع قوانین شفاف، متقن و منسجم.

- قطع ریشه های بهره مندیهای بیش از استحقاق به شکل سیستماتیک.

- وضع قوانین واقع بینانه.

- امنیت اقتصادی.

- زمینه سازی برای کار و رونق بیشتر.

- ممانعت از فعالیتهای غیر مولد.

- توجه به سایر ابعاد مانند عدالت سیاسی.

3- تحقق عدالت در نتیجه :